کلمه لیزینگ در فارسی با کلمه اجاره دهی و اجاره داری مترادف است اما بهترین معنی آن که با کلمه لیزینگ همخوانی بیشتری دارد، «اجاره اعتباری» است. لیزینگ از لحاظ اجرایی عبارت است از یک رشته فعالیت اعتباری کاملاً تخصصی مبتنی بر روش اجاره که در آن، نوعی قرارداد با توافق میان دونفر یا بیشتر اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی به منظور بهره برداری از عین یا منفعت کالای سرمایه ای یا مصرفی با دوام که از قابلیت اجاره برخوردار باشد، منعقد می شود. بنابراین روش (Leasing) یادشده مجموعه ای از مبادلات اقتصادی مشتمل بر خرید، اجاره و در نهایت فروش (تملیک) را دربرمی گیرد. به عبارت دیگر، قرارداد یادشده بین شرکت لیزینگ به عنوان مالک یا موجر (Lessor) و متقاضی یا استفاده کننده از تسهیلات به عنوان مستاجر (Lessee) منعقد می شود. براساس این قرارداد، موجر کالای موردنظر و نیاز مستاجر را (مورد اجاره) با استفاده از منابع مالی خود از فروشنده ویا تولیدکننده تامین می کند و با قبول این که در صورت حصول و انجام کلیه تعهدات مندرج در قرارداد، مستاجر اختیار دارد مالکیت مورد اجاره را به نام خود از موجر تقاضا کند، مورد اجاره را برای مدت تعیین شده در قرارداد (مدت بازپرداخت تسهیلات) به صورت اجاره در اختیار مستاجر قرار می دهد. مستاجر مخیر است در پایان مدت قرارداد و پس از تسویه، مورد اجاره را تملک یا به موجر مسترد کند. در صورتی که مستاجر در پایان مدت قرارداد خواستار تملک مورد اجاره باشد باید مبلغی را که در ابتدای دوره با توجه به استهلاک و عمر مفید مورد اجاره به عنوان قیمت فروش یا باقیمانده یا ارزش اسقاطی (Residual Value) مورد اجاره تعیین شده است، به موجر پرداخت کند. شایان توجه است که بیشتر شرکت های لیزینگ در ایران ارزش اسقاطی یا باقیمانده را در محاسبات موردتوجه قرار نمی دهند و برابر صفر فرض می کنند.
انواع روش های لیزینگ
به دلیل گستردگی دامنه صنعت لیزینگ در جهان و نوآوری ها و تکنیک های عملیاتی گوناگون، این صنعت در زمینه های مختلف کاربرد یافته است. عملیات لیزینگ به انواع گوناگونی طبقه بندی شده است که در اینجا به طور خلاصه با روش هایی که بیشتر جنبه کاربردی دارد، اشاره می شود:
۱- لیزینگ عملیاتی (Operating Lease)
لیزینگ عملیاتی، قدیمی ترین و ساده ترین نوع و روش عملیات لیزینگ است که براساس آن، قرارداد با مستاجر (متقاضی) صرفاً به قصد بهره برداری و برخورداری از حق انتفاع کالا (مورد اجاره) منعقد می شود و در پایان مدت قرارداد، مورد اجاره عیناً به موجر مسترد می شود. در این نوع لیزینگ معمولاً ۱۰۰% بهای مورد اجاره توسط موجر تامین می شود.
۲- لیزینگ سرمایه ای (Financial or Capital Lease)
لیزینگ سرمایه ای یا اجاره اعتباری که با عقد اجاره به شرط تملیک مندرج در قانون عملیات بانکی بدون ربا مشابهت کامل دارد و تنها تفاوت آن، شرط اختیار خرید در لیزینگ سرمایه ای یا اجاره اعتباری است، در نوع خود یکی از پیشرفته ترین شیوه های لیزینگ در جهان محسوب می شود که امروزه به دلیل ماهیت آن از لحاظ پیش بینی امکان تملیک مورد اجاره توسط مستاجر (متقاضی)، گستره وسیعی از مبادلات اعتباری را دربرگرفته است. این نوع لیزینگ انواع مختلفی دارد:
۱-۲- روش لیزینگ یا اجاره اعتباری کمک فروش (Sales-AidLease)
در این روش، براساس تفاهم بین شرکت تولیدکننده و شرکت لیزینگ (موجر)، تولیدکننده تمایل و موافقت خود را برای واگذاری بخشی از کالاهای تولیدی خود به صورت نقد واقساط اعلام و عرضه می کند و از این طریق چرخه تولیدش را بهبود می بخشد و میزان فروش خود را افزایش می دهد. شرکت لیزینگ نیز تولیدات مورد توافق را در چارچوب قراردادهای اجاره اعتباری به متقاضیان واگذار می کند. امروزه استفاده از این شیوه در کشورهای پیشرفته جهان از گستردگی قابل توجهی برخوردار است و با بهره گیری از آن، تولیدکنندگان به موفقیت های چشمگیری در بازاریابی و افزایش فروش محصولات تولیدی خود دست یافته اند.
۲-۲- روش لیزینگ اهرمی یا اجاره اعتباری سه جانبه (Leveraged Lease)
در این روش که اساساً برای اجاره کالاهایی با قیمت بسیار بالا همانند کشتی ها، هواپیماها، ماهواره ها، تاسیسات عظیم نفتی و… به کار گرفته می شود، شرکت لیزینگ با استفاده از تسهیلات بانکی یا موسسات مختلف مالی دیگر، منابع لازم برای اجاره اهرمی را تامین می کند و از سوی دیگر، با استفاده از منابع یادشده اقلام مورد تقاضا را در چارچوب قراردادهای مخصوصی به متقاضیان واگذار می کند. این شیوه از عملیات لیزینگ باید به صورت مبادله سه جانبه باشد.
۳-۲- روش لیزینگ خرید و اجاره مجدد (Purchase and Lease Back)
براساس این روش، متقاضی به منظور تامین نقدینگی موردنیاز، ماشین آلات یا تجهیزات متعلق به خود را به شرکت لیزینگ می فروشد و دوباره همان کالا در قالب قرارداد اجاره اعتباری به متقاضی واگذار می شود. به این ترتیب ضمن تامین نقدینگی موردنیاز متقاضی، در پایان قرارداد دوباره مالکیت مورد اجاره به فروشنده آن تعلق خواهد یافت.
۴-۲- روش لیزینگ برون مرزی (Cross Border Lease)
این روش که در آن، اجاره دهنده (موجر) و اجاره کننده (مستاجر) مقیم دو کشور مختلف هستند، معمولاً بخش عمده ای از جریان انتقال کالاهای سرمایه ای از کشورهای صنعتی به کشورهای در حال توسعه را پوشش می دهد. ضرورت این شیوه از لیزینگ ایجاب می کند که موجر به منظور پوشش ریسک های احتمالی، پیش بینی های لازم را از ابعاد گوناگون (ناشی از بروز تحولات سیاسی/اجتماعی، اقتصادی و غیره که ممکن است بر نحوه نقل و انتقال هزینه های مالی حاصل از عملیات اجاره و نیز مسائل و مقررات ارزی و سایر موارد، تاثیر منفی بگذارد) به عمل آورد.
واسپاری صنعت نفت آیندگان در راستای حمایت از تمامی تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی تسهیلات خرید وسایل مورد نیاز به جهت تجهیز دفتر کار را با شرایط بسیار مناسب به تمامی متقاضیان اعطا می‌نماید.
با کلیک در باکس بالا، دریافت تسهیلات خرید تجهیزات مورد نیاز خود را کمتر از یک هفته تا سقف 4 میلیارد تومان را به شما نشان خواهیم داد.